Waterweetjes

Hoeveel weet jij van water? Iedere dinsdag plaatsen we op Facebook en Instagram een waterweetje in de vorm van een poll. Via de socials kun jij meedoen en laten zien hoeveel kennis jij hebt. Alle weetjes, informatie én antwoorden vind je op deze pagina. Volg ons op social media, doe mee en leer meer over water en het waterschap.
Waar komt de naam paraplu vandaan?
De naam paraplu komt uit het Frans, van het woord parapluie. "para-" betekent tegen of bescherming tegen. "Pluie" betekent regen in het Frans. Dus letterlijk betekent parapluie "bescherming tegen de regen".
Nu weet je ook meteen waar het woord "parasol" vandaan komt! Dit woord komt namelijk ook uit het Frans en Italiaans. Para-sole betekent letterlijk "bescherming tegen de zon". Een parasol is dus een zonnescherm, terwijl een paraplu bedoeld is om je tegen de regen te beschermen.
Naar schatting, hoeveel billendoekjes spoelen we in Nederland per week door het toilet?
10,5 miljoen billendoekjes. Dat is de wekelijkse afvalberg die we in Nederland verzamelen bij dagelijks gebruik. Bijna één op de tien Nederlanders (zo'n 1,5 miljoen mensen) geeft aan wel eens billendoekjes door te spoelen. Het veroorzaakt problemen en brengt extra (onnodige) kosten met zich mee.
Wat moet je niet door de wc of gootsteen spoelen?
Vetten stollen als ze afkoelen en dat levert problemen op in de afvoer. De gestolde vetten hechten vast aan de binnenkant van rioolbuizen en zorgen voor een plakkerige laag. Toiletpapier en andere afvalstoffen blijven daaraan kleven en daardoor ontstaan vetklonten. Dat leidt tot verstoppingen in het rioolstelstel en op de rioolwaterzuiveringen van het waterschap waar het rioolwater wordt schoongemaakt. Het verwijderen van de vetklonten kost veel tijd en is kostbaar.
Om vetproblemen te voorkomen is het belangrijk om vetresten met keukenpapier te verwijderen voordat pannen of borden worden afgewassen. Het vette keukenpapier is restafval, net als etensresten met vet. Voor gebruikt frituurvet of -olie zijn inzamelpunten in de buurt. Veel supermarkten hebben daar speciale containers voor.
Wat betekent de afkorting "wadi"?
Een wadi is een groene greppel in het stedelijk gebied. De term wadi is een afkorting van Water Afvoer Drainage en Infiltratie. Een wadi vangt regenwater op, zuivert het en laat het vervolgens langzaam in de bodem infiltreren. Op deze manier wordt voorkomen dat schoon regenwater onnodig naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie stroomt. Bovendien helpt een wadi het grondwater aan te vullen. Zo draagt een wadi bij aan het tegengaan van wateroverlast én droogte.
Welk ‘object’ in het rioolstelsel wordt gebruikt om druk te verminderen?
Door hevige piekbuien kan de riolering de hoeveelheid water soms niet verwerken. Op enkele locaties in het rioolstelsel stroomt het riool dan over via een zogeheten ‘overstort’. Het (verdunde) ongezuiverde water stroomt dan in een nabijgelegen sloot, rivier of vijver. Hierdoor wordt voorkomen dat rioolwater in huizen of op straat terecht komt.
Hoe noemen we het water dat afkomstig is van het toilet?
Door het rottingsproces in dit water heeft het een zwarte kleur, we noemen het daarom ook wel zwart water. Al het andere water dat we in huis wegspoelen, noemen we grijs water. Dat is bijvoorbeeld het afvalwater uit gootstenen, douches en wasmachines. Vanwege onder andere de zeepresten in het water krijgt het een grijze kleur, vandaar de naam. Natuurlijk kennen wij ook de rivier het Zwarte Water – dat heeft gelukkig niets met dit zwarte water te maken. Het Zwarte Water dankt zijn naam aan het woord zwet, wat ‘grens’ betekent.
Wat is kenmerkend aan een natuurvriendelijke oever?
Een natuurvriendelijke oever is een geleidelijk aflopende overgang van land naar water. Op de drassige bodem en in het ondiepe water groeien veel oever- en onderwaterplanten. Natuurvriendelijke oevers zijn minder steil dan normale oevers. Daardoor kunnen dieren makkelijk in of uit het water gaan.
Een ondiepe oeverzone met oever- en waterplanten is een belangrijk onderdeel van een natuurgebied. Veel dieren zijn namelijk afhankelijk van planten. Planten zijn voedsel, dieren gebruiken ze als schuilplaats en het is het paai-, broed- en opgroeigebied van veel vogels, vissen en insecten.
Wat meten we met peilbuizen?
Een peilbuis is een buis van een paar meter lang die we in de bodem plaatsen. Door een filter kan het grondwater in de buis lopen. Zo meten we de stand van het grondwater en krijgen we extra informatie. Het is als een meetlint dat je in de aarde steekt om te zien hoe diep het water zit.
Hoeveel liter water ontvingen alle rwzi's in Nederland samen in 2023?
Een warme douche, een wasje draaien, de wc doorspoelen. Bijna al het water wat wij op een dag gebruiken (gemiddeld 129 liter per persoon per dag!), gaat via het afvoerputje rechtstreeks naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie, afgekort een rwzi. Hier wordt het water in een aantal stappen schoongemaakt, zodat het daarna weer veilig de natuur in kan stromen.
Vorig jaar is er volgens de Unie van Waterschappen 107.189.159.000 (oftewel meer dan 100 miljard) liter afvalwater ontvangen, verdeeld over alle rwzi's van Nederland. Omgerekend zijn dat meer dan 500 miljoen badkuipen vol!
Met een paar kleine veranderingen kan je veel water besparen. Door iets korter te douchen en de waterbesparende knop te gebruiken bij het doorspoelen bespaar je al snel 20 liter water per dag. Da's snelle winst.
Hoeveel proefsleuven graven we per dag bij archeologisch onderzoek Paddenpol?
Vlakbij Herxen, in het buitengebied van Paddenpol, worden proefsleuven gegraven met een kraan, met als doel om nauwkeurig te onderzoeken of er archeologische waarden aanwezig zijn in het binnendijkse gebied. Dit onderzoek loopt van begin tot halverwege oktober. We graven circa 3 tot 4 proefsleuven per dag. Dit onderzoek is een indrukwekkend gezicht en het is mooi om te bekijken hoe dit wordt gedaan. Het werk is voor de liefhebber vanaf het pad op de dijk goed te bekijken.
Hoeveel liter water stroomt gemiddeld per seconde ons land binnen vanuit onze buurlanden?
Vanuit onze buurlanden stroomt gemiddeld 2,5 miljoen liter water per seconde het land binnen. Dit is te vergelijken met iets meer dan 1 olympisch zwembad per seconde. In totaal stroomt 2,7 miljoen liter water per seconde in Nederland de Noordzee in. Dit betekent dus dat in Nederland nog 200.000 liter water per seconde wordt toegevoegd voordat de rivieren de Noordzee bereiken. Dit komt met name door regenwater en de kleine beekjes die in de rivieren uitmonden.
hoeveel kilometer aan rivieren, kanalen, weteringen en sloten hebben wij in ons gebied?
Ons werkgebied strekt zich uit van Deventer naar Assen, een diagonale afstand van 90 kilometer. Het werkgebied is 255.105 hectare groot, met circa 639.000 inwoners, verdeeld over 22 gemeenten. Een aantal feiten op een rij:
- Ons gebied 7.100 kilometer aan rivieren, kanalen, weteringen en sloten;
- 16 rioolwaterzuiveringsinstallaties;
- 438 gemalen;
- 1.980 stuwen;
- 1.020 kilometer aan dijken en kades.
Uit hoeveel vrijwilligers bestaat de Hoogwaterbrigade?
De hoogwaterbrigade bestaat uit 270 enthousiaste vrijwilligers uit de omgeving van Kampen en Zwolle, man en vrouw, jong en oud. Mensen die samen willen bijdragen aan waterveiligheid, weer of geen weer. De hoogwaterbrigade biedt het waterschap helpende handen bij hoogwater! De vrijwilligers bouwen met elkaar de waterkerende middelen op, waardoor de stad veilig blijft tijdens hoogwater.
Het sluiten van de waterkerende middelen is nodig om een overstroming te voorkomen. Een hoogwaterbrigadier heeft een belangrijke taak in het sluiten van de waterkerende middelen en daar moet hij/zij op voorbereid zijn. Daarom wordt er jaarlijks geoefend en houden wij kennisbijeenkomsten.
Hoe weten vissen dat ze tegen een vistrap op moeten zwemmen?
Een vistrap is een bouwwerk dat wordt aangelegd bij dijken, dammen of sluizen. Het helpt vissen om langs deze obstakels te zwemmen. Vooral vissen zoals zalm en paling, die lange afstanden moeten afleggen om zich voort te planten, hebben een vistrap nodig. Dammen en andere obstakels kunnen hun weg blokkeren, waardoor ze niet kunnen voortplanten.
Door instinct weten vissen dat ze stroomopwaarts moeten zwemmen. Hiervoor moet het water in de vistrap ongeveer één meter per second (of 3,6 kilometer per uur) stromen.
Een vistrap zorgt er dus voor dat vissen toch veilig langs obstakels kunnen zwemmen. Dit gebeurt door een serie "stappen" in het water, waarbij de vissen steeds een klein stukje omhoog zwemmen. Zo hoeven ze niet in één keer een groot obstakel te passeren. Er zijn verschillende soorten vistrappen, die worden aangepast aan de rivier en de vissoorten die er leven.
Hoe kwam zeehond Hannes in de Vecht terecht?
Zeehond Hannes, geboren 20 juli 2004, ontsnapte op 30 augustus 2004 uit de dierentuin in het Duitse Nordhorn (Tierpark Nordhorn). Hannes werd op 3 september 2004 in de Overijsselse Vecht bij Dalfsen gevangen door medewerkers van de zeehondencrèche in het Groningse Pieterburen. De zeehondencrèche was van plan om Hannes aan te laten sterken en uit te zetten in het wild. De Duitse dierentuin eiste Hannes echter terug. Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Cees Veerman liet de zeehondencrèche weten dat Hannes niet mocht worden uitgezet. De zeehondencrèche diende een aanvraag voor uitzetting in. Terwijl deze nog in behandeling was werd Hannes in de nacht van 22 op 23 oktober 2004 gestolen door een groep dierenactivisten en vrijgelaten in zout water. Bij de stuw Vechterweerd, waar Hannes werd gevangen, en in het Tierpark Nordhorn staat een standbeeld van Hannes. Ook is er een geocache bij stuw Vechterweerd met Hannes als thema. (bron Wikipedia)
De stuw Vechterweerd is een druk bezochte locatie, zeker in de zomerperiode. Het is een knooppunt voor fietsers, wandelaars en pleziervaart.
Op hoeveel plekken meet het KNMI neerslag in Nederland?
"Plaatselijk is gisteren 50 millimeter regen gevallen". Het is een steeds vaker voorkomend bericht. Het KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut) meet op een groot aantal locaties in Nederland onder andere de temperatuur, windsnelheid én neerslag. Maar hoe en waar doen ze dat precies?
De hoeveelheid regenwater wordt uitgedrukt in millimeters. 1 millimeter regen komt overeen met 1 liter water op een oppervlakte van 1 vierkante meter. Valt de neerslag in vaste vorm, bijvoorbeeld als sneeuw of ijzel, dan wordt de neerslag door een verwarmingselement in de regenmeter gesmolten. 1 millimeter smeltwater is te vergelijken met een sneeuwhoogte van 1 centimeter.
Op 34 automatische weerstations van het KNMI registreert een automatische, elektrische regenmeter de neerslag. Deze regenmeter meet de neerslag op ieder moment van de dag. Het KNMI meet ook dagelijks op ruim 320 plaatsen in Nederland de hoeveelheid neerslag in de afgelopen 24 uur. Dit gebeurt handmatig door vrijwillige waarnemers met een standaard regenmeter*. In totaal zijn er dus ruim 350 plekken waarop neerslag wordt gemeten. Leuk weetje: er zijn ook 3 automatische weerstations in Caribisch Nederland: op Bonaire, Sint Eustatius en Saba.
*Iedere ochtend tappen ruim 320 vrijwilligers handmatig de regenmeter af en meten zij zo nodig de hoogte van de sneeuw met een liniaal. Bovendien melden ze of hagel is waargenomen. Tot halverwege de jaren negentig van de twintigste eeuw vulden de waarnemers een neerslagkaart in die ze om de tien dagen naar De Bilt stuurden. Tegenwoordig gaat dit digitaal.
Hoeveel kilometer aan dijken hebben we in Nederland?
Nederland is kwetsbaar voor overstromingen. Daarom zorgen waterschappen ervoor dat de dijken doen wat ze moeten doen: het water tegenhouden. In Nederland hebben we zo'n 22.000 km aan dijken. Die moeten sterk zijn en blijven. Nu en in de toekomst.
Wist je dat zestig procent van ons land zou regelmatig onder water lopen zonder onze dijken en duinen? We doen er daarom alles aan om een overstroming te voorkomen. Hoe we dat doen lees je hier
Wat beschermt Natura 2000?
In Europa zijn er veel soorten planten en dieren die nergens anders ter wereld voorkomen. Sommige van deze soorten worden bedreigd door bijvoorbeeld veranderingen in het landschap of vervuiling. Als we deze natuur niet beschermen, kunnen deze planten en dieren verdwijnen. Natura 2000 is een netwerk van beschermde natuurgebieden in de landen van de Europese Unie en is opgericht om de biodiversiteit te beschermen.
Natura 2000-gebieden zijn dus bedoeld om deze bedreigde soorten en hun leefgebieden te beschermen. In deze gebieden gelden speciale regels. Mensen mogen er bijvoorbeeld geen grote gebouwen neerzetten of bomen kappen, tenzij dit zorgvuldig wordt onderzocht en het geen schade aanricht aan de natuur.
Waarvoor gebruiken wij hectometerpaaltjes?
Dijken zijn lang, heel lang. Alleen in ons gebied beheren we al meer dan 1000 kilometer aan dijken en kades. Dat is even lang als een ritje Zwolle naar Parijs én weer terug. Om een beetje overzicht te houden zijn deze paaltjes voor ons erg belangrijk.
Net zoals op de snelweg, geven deze paaltjes ons belangrijke informatie over de exacte locatie en de dijkring* waarop het paaltje staat. Als bijvoorbeeld een voorbijganger schade aan de dijk ontdekt, kunnen we makkelijk opzoeken waar dit precies is. Dit doen we door het nummer op het paaltje op te zoeken op te computer. Bij hoogwater gebruikt de dijkwacht de paaltjes ook om patrouillegebieden uit te zetten.
*Een dijkring is een bepaald gebied dat wordt beschermd door een aantal dijken of hoger gelegen grond. Als een dijk doorbreekt, komt een dijkring dus onder water te staan.
Wat is er bijzonder aan kwelwater?
Grondwater dat onder druk uit de bodem aan de oppervlakte komt heet kwel of kwelwater. Door een ondergrondse waterstroom van een hoger naar een lager gelegen gebied verplaatst het water zich over afstanden van enkele meters tot meerdere kilometers.
Kwelwater heeft een bijzondere samenstelling: het bevat kalk en ijzer. Op het moment dat het aanwezige ijzer in contact komt met zuurstof ontstaat er een chemische reactie (ijzeroxidatie). Deze reactie onttrekt zuurstof uit het water en het zorgt voor de roestbruine kleur van het water.
De aanwezige (ijzer)bacteriën in het water creëren de olieachtig lijkende laag die op het water drijft. Het is dus geen olie, maar een natuurlijk verschijnsel. Als je dat laagje op het water aanraakt, breekt het op het water en trekt daarna weer samen. Zo kun je controleren of het inderdaad een natuurlijk verschijnsel is.
Bij welk soort waterberging wordt de watergang breder?
Op het moment dat er veel regen valt, kunnen we een deel van het (regen)water uit de omgeving ‘parkeren’ in een waterberging. Zo ontstaat er meer ruimte voor water op plekken waar het kan. Daarmee voorkomen we dat in bijvoorbeeld steden en op akkers, elders in het stroomgebied de sloten en kanalen zo vol komen te staan dat het tot wateroverlast leidt.
Langsbergingen liggen als een lange strook langs een watergang (sloot, kanaal of rivier). Ze zijn daarmee vergelijkbaar met uiterwaarden langs de grote rivieren. Bij hoge waterstanden wordt de watergang dus breder. Bij zelfsturende vlakbergingen wordt een groot vlak gevuld met water. Het verschil met langsbergingen is dat deze niet in de lengte langs de watergang hoeft te liggen. Bij sturende bergingen moet we eerst een stuw laten zakken voordat het water hier naartoe kan stromen. We kunnen dus zelf bepalen wanneer deze plekken als berging worden gebruikt.
Welke plant groeit vaak in natte gebieden en helpt bij het zuiveren van water?
Riet is een plant die vaak groeit in natte gebieden zoals moerassen, langs rivieren en meren. Met zijn lange, holle stengels en uitgebreide wortels helpt riet om water schoon te maken. De wortels van riet nemen vervuilende stoffen en overtollige voedingsstoffen op zoals nitraat en fosfaat, wat voorkomt dat algen te veel groeien.
Rietvelden vertragen de stroming van water, waardoor zand- en kleideeltjes kunnen bezinken en het water helderder wordt. Ze brengen daarnaast ook zuurstof in de bodem en het water. In zowel natuurlijke moerassen als aangelegde zuiveringssystemen (constructed wetlands) wordt riet gebruikt om water op een natuurlijke manier te zuiveren. Rietvelden bieden ook belangrijke leefgebieden voor vogels, vissen en insecten, beschermen oevers tegen erosie en ondersteunen de biodiversiteit. Hierdoor is riet een onmisbare plant voor het behoud van gezonde ecosystemen en milieubescherming.
Welk waterdiertje houdt van schoon water?
Er zijn heel veel waterdiertjes. Welke er in de sloot bij jou in de buurt wonen, hangt af van de kwaliteit van het water. In een gezonde sloot zie je bijvoorbeeld de kokerjuffer.
Kokerjuffers zijn larven van schietmotten, een soort nachtvlinders. Zij leggen hun eitjes in het water waar de larven een eigen schuilplaats bouwen van zand steentjes en plantenrestjes. Deze beschermende koker sleept de larve achter zich aan tijdens het jagen naar voedsel. In het water lijken ze wel kruipende takjes. Als je de waterkoker tegenkomt in een sloot, kun je ervan uitgaan dat de sloot gezond is.
Hoe heet de techniek waarmee we exoten uit de sloot halen?
"Exoten uit de sloten", zo heet de campagne waarmee Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en het waterschap de strijd aangaan tegen ongewenste waterplanten in de Weerribben-Wieden. In het gebied komen waterplanten voor die niet van nature thuishoren in Nederland. Deze invasieve exoten groeien snel, waardoor de schroeven van boten vastlopen, vaarwegen minder goed bevaarbaar zijn en de natuur veel te lijden heeft.
De juiste manier om deze exoten te bestrijden is het uitharken van de gehele plant uit de waterbodem en waterlaag. Daarbij worden drijfschermen gebruikt, zodat vrijgekomen plantendelen worden opgevangen. Vervolgens worden deze plantenresten verantwoord afgevoerd.
Jij kan ook helpen. Als je met een boot vaart, is het belangrijk om de schroef van de motor schoon te houden. Omdat veel sloten en rivieren met elkaar in verbinding staan, kunnen de exoten zich snel verspreiden. Waterplanten die verstrikt raken in de schroef en weer loskomen in een ander gebied, groeien daar verder.
Waarom is de muskusrat in Europa terecht gekomen?
De muskusrat is een knaagdier uit de onderfamilie van de woelmuizen. Hoewel de naam dat suggereert, behoort de muskusrat dus niet tot de ratten. Het dier werd vroeger in restaurants ook wel als waterkonijn aangeduid. De soort staat sinds 2017 op de Europese Unielijst van invasieve exoten. Het dier wordt in Nederland en België actief bestreden wegens de schade die het dier aanbrengt aan landbouwgewassen, dijken en oevers.
Het dier komt van nature voor in Noord-Amerika en is in Europa voor het eerst in 1904 door de mens geïntroduceerd voor de pelsdierfokkerij. De vacht van de muskusrat was een gewild bont. Een Tsjechische graaf nam van een jachtreis door Alaska enkele muskusratten mee. Hij zette ze uit in een visvijver op zijn buitenverblijf. Ondanks bejaging schatten deskundigen het aantal dieren dat tien jaar later in een straal van honderd kilometer rond het landgoed voorkwam op ongeveer twee miljoen.
Onder de staart heeft de mannetjes muskusrat een klier die een sterk ruikend vocht produceert dat "bisam" heet, dat gebruikt wordt in de parfumindustrie. De muskusrat wordt daarom ook wel "bisamrat" genoemd.
Waarom koelt het af na een zomerse regenbui?
Warme lucht stijgt op, samen met het vocht dat erin zit. Met de hoogte neemt de temperatuur af, gemiddeld ongeveer 1 graad Celsius per 100 meter. Op een bepaald moment is de lucht verzadigd en begint vocht te condenseren op stofdeeltjes in de lucht. Er vormen zich minuscuul kleine druppeltjes, een wolk. Stijgt deze lucht nu nog verder, dan raken de druppeltjes onderkoeld. Ze hebben dan een temperatuur van –10 tot –15 graden Celsius.
De onderkoelde druppeltjes beginnen nu te bevriezen tot ijskristallen en er ontstaan door samenklonterende ijskristallen sneeuwvlokjes. Als de sneeuwvlokjes groot en zwaar genoeg zijn vallen ze naar beneden. De lucht in deze bui is dan intussen tot zo’n 6 tot 8 km hoogte opgestegen. Op hun weg naar beneden smelten ze vervolgens weer en komen als regendruppel op de grond.
Alle neerslag in Nederland, zowel in de zomer als in de winter, valt dus als sneeuw naar beneden en smelt op z’n weg naar beneden. Hierdoor koelt het vaak af bij harde regenbuien.
Met welk monument wordt het dorpje Beulake herdacht?
Eind 18e eeuw werd rond het dorp Beulake door bewoners zoveel turf gestoken voor de snel groeiende bevolking in Holland, dat de Zuiderzee het kwetsbare dorp tijdens een hevige storm op 22 november 1776 volledig overspoelde.
Volgens de overlevenden was alleen de kerktoren na de rampzalige nacht nog jarenlang boven het water zichtbaar. Voor kunstenaar Alphons ter Avest was dat aanleiding om precies op deze plek een monumentale, 7,5 meter hoge aluminium toren van buisjes en radertjes te plaatsen.
Ter Avest legt uit: "Het beeld heeft in de toren een raderwerk dat de voortgang van de tijd aanduidt, die voor het dorp Beulake in het beslissende moment tot stilstand is gebracht. Door de tijd opnieuw in beweging te zetten, klinkt de bel over het water en wordt deze opmerkelijke geschiedenis gehoord."
Welk waterdiertje leeft alleen in schoon water?
De soorten waterdiertjes die je vindt (en dus de biodiversiteit in het water) is een indicatie voor de kwaliteit van het water. Temperatuur, licht, zuurstof, zuurgraad, stroomsnelheid en de aanwezigheid van waterplanten en chemische stoffen hebben invloed op welke diertjes in het water leven.
Er zijn soorten die je alleen maar in schoon water vangt, zoals kokerjuffers, haften- en libellenlarven. En weer andere die je vooral vangt in water van een slechte kwaliteit, zoals wormen en steekmuglarven.
Hoeveel zonne-energie wekken we op?
Onze waterzuiveringsinstallaties draaien grotendeels op zonne-energie. Zo’n 24.000 zonnepanelen op 16 terreinen zorgen voor 10 miljoen kilowattuur elektriciteit per jaar. Dit komt overeen met het verbruik van ongeveer 2.857 huishoudens.
In ons werk zien we dagelijks de gevolgen van klimaatverandering, zoals langere periodes van droogte en meer hoosbuien. Onder meer daarom willen we in 2025 energieneutraal zijn: we wekken net zoveel energie op als we verbruiken. Zonne-energie speelt hierbij een essentiële rol. De opgewekte elektriciteit gebruiken we bijvoorbeeld voor de aandrijving van pompen en gemalen voor waterbeheer.
Naast het opwekken van zonne-energie zet WDODelta ook op andere manieren in op duurzaamheid. Zo investeren we in windenergie en een innovatief onderzoek naar de productie van waterstof. Onze maai- en baggervoertuigen rijden op duurzame HVO100-diesel.
Kunnen bevers mikken?
Bevers zijn echte waterbouwers. Maar kan een bever ook echt mikken? Hoe zorgt hij er bijvoorbeeld voor dat de omvallende boom niet op zijn hoofd of dam belandt? Dat doet hij door goed te luisteren. De bever spitst tijdens het knagen voortdurend zijn kleine oortjes om te luisteren naar alle kraakgeluiden die de stam van de boom maakt. Een foutje is zo gemaakt, dus om de 3 tot 4 hapjes van de stam neemt hij een korte luisterpauze. Zo weet hij wanneer de boom valt en kan hij op tijd wegkomen.
Hoe mooi ze ook zijn, we willen de bevers liever niet te dicht bij of in onze dijken, want ze kunnen flinke schade aan de dijk aanrichten.
- Bekijk de bever in actie (YouTube video)
Hoe heet het als een boot in een sluis naar een ander waterpeil gaat?
Sluizen worden gebruikt als overbrugging tussen twee waterwegen met verschillende waterpeilen. Door middel van een sluis kunt u van een waterweg met een lager waterpeil naar een waterweg met een hoger waterpeil komen en andersom. Bijvoorbeeld bij Vechterweerd.
Schutten is het proces waarbij een schip door middel van een schutsluis tussen twee kanaalpanden met verschillend waterniveau wordt verplaatst. Van laag naar hoog heet opschutten, van hoog naar laag heet afschutten.
Hoeveel procent van Nederland staat zonder dijken en duinen regelmatig onder water?
Wij zorgen dat onze dijken doen wat ze moeten doen: het water tegenhouden. Daarom moeten ze sterk zijn en blijven. Nu en in de toekomst. Want Nederland is kwetsbaar voor overstromingen. Zestig procent van ons land zou regelmatig onder water lopen zonder onze dijken en duinen. We doen er alles aan om een volgende overstroming te voorkomen.
Hoeveel liter water spoel jij door?
Per keer dat je de wc doortrekt, spoel je 8 tot 10 liter schoon water door. Dat is ongeveer een huishoudemmer vol. Als je een waterbesparende wc-knop gebruikt na het plassen, is dat maar 2 of 3 liter per keer. Zo kun je gemakkelijk besparen.
- Wil je weten waar het water naar toe gaat nadat je de wc hebt doorgespoeld?
Je ziet het in deze video
Wat mag je doorspoelen?
Alles wat je in de gootsteen of door de wc spoelt, komt in het riool terecht. In de meeste gevallen is het riool daar ook voor bedoeld, maar in sommige gevallen juist niet. Spoel alleen plas, poep en wc-papier door.
Billen- en schoonmaakdoekjes, maandverband, inlegkruisjes, luiers, tampons, watten, etensresten, koffie- en theeprut, pleisters en frituurvet horen niet thuis in het riool. Ze zorgen voor verstopping. Bij je thuis, bij de rioolgemalen of op de rioolwaterzuiveringen. Het kost veel geld om de storingen die hierdoor ontstaan op te lossen.
Ook oude medicijnresten en andere chemische stoffen moet je niet door de wc of gootsteen spoelen. Deze bevatten bijzondere stoffen wat het zuiveren tot een bijna onmogelijke opgave maakt. Bekijk voor meer informatie over medicijnresten ook de pagina: Medicijnresten in ons water.
Ga naar www.nietinhetriool.nl en bekijk wat je zelf kan bijdragen.
Hoeveel liter water gebruik je gemiddeld per dag?
De kattenbak schoonmaken, douchen, thee zetten, eten koken. Ongemerkt gebruiken we heel wat drinkwater op een dag. De gemiddelde Nederlander maar liefst 129 liter per dag. Daarvan drinken we maximaal 2 liter op. De rest spoelen we weg. Via ons doucheputje, de wc en de gootsteen.
- Ben je benieuwd hoe we dat water weer schoon maken? Je leest er hier meer over.
Waar zorgt het waterschap voor?
Het waterschap zorgt voor waterveiligheid, schoon water en voldoende water.
Waterveiligheid
Waterschappen beschermen Nederland tegen overstromingen. Dat doen we door het versterken van de dijken en door ruimte te maken voor rivieren.
Schoon water
De waterschappen zorgen voor schoon water in sloten, rivieren, meren en beken. Onder andere door afvalwater schoon te maken. En door vervuilende stoffen uit het water te houden.
Voldoende water
Niet te veel en niet te weinig water. Daar werken het waterschap aan. Bijvoorbeeld door water op te slaan in droge periodes en water af te voeren als het veel regent.
Wat kan helpen bij hittestress door klimaatverandering?
Hoe meer groen hoe beter. Een groen dak helpt daarbij. En ook een tuin is belangrijk voor het klimaat. Maar… tegels houden warmte vast en zorgen voor een slechte afvoer van regenwater. Haal daarom dit voorjaar een paar tegels uit je tuin en zet er planten voor in de plaats. Zo gaat regenwater rechtstreeks de grond in en hoeft het niet via een putje en het riool afgevoerd te worden. Een ander voordeel is dat meer groen voor verkoeling zorgt op hete dagen.
Kan een dijk instorten door gangenstelsels die muskusratten in dijken graven?
De muskusratten graven gangen en holen in dijken. Doordat ze dit doen raken onze dijken verzwakt. Zo kunnen ze (deels) instorten. En daardoor kan een gebied overstromen, bijvoorbeeld. De ratten hebben geen natuurlijke vijanden. Dus als wij niets doen, hebben ze vrij spel. Bovendien planten muskus- en beverratten zich heel snel voort. Eén paar kan ieder jaar voor wel 20 nieuwe ratjes zorgen. We moeten dus bestrijden. Anders hebben we heel snel te maken met een plaag. Meer weten? Ga naar de pagina Muskus- en beverratten bestrijden.
Wat zijn uiterwaarden?
Het gebied tussen rivier en dijk is een uiterwaard. De uiterwaarden langs de grote rivieren hebben een belangrijke functie voor de veiligheid van bewoners. Zij voeren namelijk bij een hoge waterstand rivierwater af. Daarnaast vormen ze een belangrijk leefgebied voor planten en dieren. De uiterwaarden langs de rivieren hebben een belangrijke functie voor de doorstroming en daarmee voor de veiligheid bij hoogwater. Goed beheer van de uiterwaarden is belangrijk voor de veiligheid van de mensen in het rivierengebied, maar ook voor de natuur. Eens in de twee à drie jaar krijgen we met hoogwater te maken. De uiterwaarden lopen dan langzaam vol.
Wat is het laagste punt van Nederland?
Het gebied met het laagste polderpeil van Nederland bevindt zich in de Zuidplaspolder bij Nieuwerkerk aan den IJssel. Het huidige laagste punt van Nederland is ontstaan bij de drooglegging van de Zuidplaspolder in 1841. De Zuidplas was toen nog een meer dat ten westen van Gouda lag, van Waddinxveen in het noorden tot Nieuwerkerk aan den IJssel in het zuiden. Het meer ontstond doordat eeuwenlang veen werd gebaggerd. Dit veen werd gedroogd tot turf en gebruikt als brandstof. Alle informatie hierover vind je op de website van Gemeente Zuidplas.
Als waterschap zorgen wij iedere dag ervoor dat het water in ons werkgebied de juiste hoogte heeft. Daarbij hebben we te maken met verschillende hoge en lage punten in ons werkgebied. Om ervoor te zorgen dat ons water op peil blijft, laten we de ene keer water wegstromen en de andere keer voeren we juist extra water aan. Meer hierover lees je op de pagina: Water op peil houden.
Waar staat de afkorting N.A.P. voor?
N.A.P. staat voor Normaal Amsterdams Peil en is een waterhoogte die wordt gebruikt om de hoogteligging van een bepaalde plaats in Nederland aan te duiden. Alle hoogtes in Nederland worden gemeten ten opzichte van hetzelfde niveau. Een NAP-hoogte van 0 m is ongeveer gelijk aan het gemiddeld zeeniveau van de Noordzee. Het NAP is onmisbaar voor de bescherming tegen overstromingen. Dijken en andere waterkeringen houden ons land droog.
Wil je meer weten hoe wij als waterschap het water op peil houden? Kijk dan eens op de pagina Water op peil houden
Stel je vraag
Heb je een waterweetjesvraag die nog niet op deze pagina staat? We beantwoorden hem graag of zoeken het voor je uit. Jouw nieuwsgierigheid kan namelijk nieuwe interessante waterweetjes opleveren. Stuur een e-mail naar redactie@wdodelta.nl met als onderwerp 'waterweetje' en wie weet plaatsen we jouw vraag als waterweetje op deze pagina.