Zigzaggen met de maaiboot voor planten en dieren
Henri Haasjes zit op de maaiboot in onder meer het Oranjekanaal en de Oude Vaart en komt zo op plekken waar nooit iemand komt. “Het is daar ongelooflijk mooi. Vroeger waren de watergangen strak, glad en kaal. Dat hoeft van mij ook niet, we kunnen best wat laten staan.” Beleidsadviseur ecologie Marjet Hooft van Huijsduijnen knikt instemmend, maar haar ambities reiken veel verder. Zij wil de doelen halen van de Europese Kaderrichtlijn Water en voldoen aan de Wet Natuurbescherming. “Er is werk aan de winkel.”
Maaien en ecologie: hoe vinden jullie elkaar?
Marjet: “Als waterschap werken we zo kostenbewust mogelijk. Taluds maaien in etappes, zodat er vegetatie overblijft voor insecten, heeft effect op de efficiency. We moeten dan eventueel vaker maaien. Daarom begint het allemaal met het uitspreken van duidelijke ambities door ons bestuur. Waar willen we als waterschap tijd en geld in steken?” Henri: “Vanuit ecologie heeft het werken met een veegmes bijvoorbeeld niet de voorkeur. Liever zien ze een knipmes. Daar wordt onze werksnelheid wel minder van.” Marjet: “Of neem de discussie over de klepelmaaier. Die hakselt alles wat op zijn pad komt. Gaat er zo niet te veel waardevolle flora en fauna verloren?” Henri: “Tja, dat klepelen gebeurt al jaren en onze biodiversiteit is er nog steeds. We hebben iemand die vooraf aan de maaironde het gebied inspecteert. Dan tillen we de klepel echt wel op en sparen zo de eendennesten en zwanenbloemen.” Marjet: “Dat is dus wel uniek. Dat ‘voorlopen’ is natuurlijk kostbaar. Mooi dat jullie daar de tijd voor krijgen. Het onderstreept dus precies wat ik bedoel: wat vind je belangrijk als waterschap?”
Dat klinkt in theorie goed, maar blijkt in de praktijk anders uit te pakken?
Henri: “Structuur maaien! Dan moet er een soort slinger met mozaïek komen in de watergang. Ik kan met de maaiboot zo’n zigzagpaadje wel maken, maar bij een volgende maaigang kan ik dat nooit een-op-een weer terugvinden.”
Marjet: “In plaats van een muur van riet willen we graag hoekjes en structuur voor waterdieren om te schuilen. Dat is inderdaad moeilijker werken. In samenwerking met een hydroloog en de buitendienst willen we per watergang bepalen hoeveel meter begroeiing kan blijven staan.”
Henri: “En als het goed nat is en de waterdoorvoer stagneert of het verhang te groot is, wordt alsnog alles weg gemaaid.”
Marjet: “Nee, alleen bij calamiteiten. Dat is toch zonde, om zo’n natuurvriendelijke oever waarvoor je jaren spaart, ineens weer af te maaien?”
Wat vind je goed gaan?
Marjet: “Het Oude Diep is een interessante meanderende bypass geworden. Hier mag pas worden gemaaid als het water boven een bepaald peil komt. Op voorspraak van een hydroloog. Het is een nieuwe manier van werken. En dat is nog even wennen.”
Henri: “Het samenwerken met de omgeving; boeren, terreinbeheerders en vissers. Natuurbeheer kun je niet in je eentje. Het waterschap gaat die gesprekken meer aan.”
Wat denk je wel eens bij jezelf ?
Henri: “Ik ben voor natuur. We hebben er in Nederland veel van. Moeten we nog meer creëren? Ik zie soms van die knullige goede bedoelingen. Vogelaars die in de weilanden nestjes met stokken markeren, zodat de boer weet dat hij daar omheen moet maaien. Rein de vos is er blij mee, die stroopt alleen nog langs die stokken.”
Marjet: “Feit is dat er minder soorten zijn, vogels bijvoorbeeld. En het landelijk gebied is een soort woestijn voor insecten. We hebben juist van die mooie ‘linten’ in ons werkgebied: dijken en watergangen. Samen kunnen we er voor zorgen dat dit botanisch waardevolle plekken worden. Het is zo belangrijk in gesprek te zijn. Jullie zien alles in de praktijk, tot in de details. Juist doordat we steeds meer samenwerken, vinden we de ruimte voor de natuur!”
Meer informatie
Meer informatie over maaien vind u op de pagina maaien.
Tekst: Jessica Oosten. Beeld: Ilse de Vries