Waterbestendig bouwen: Drentse woonwijk geeft goede voorbeeld
Drie dijkgraven en een watergraaf namen op 16 oktober twaalf Drentse burgemeesters en vertegenwoordigers van hulpdiensten mee op excursie. De bestemming was de wijk Lievingerveld bij Beilen. De excursie vond plaats na afloop van de bestuursvergadering van de Veiligheidsregio Drenthe. Beilen ligt in het gebied van het Waterschap Drents Overijsselse Delta. Dijkgraaf Dirk-Siert Schoonman gaf een toelichting over het waterschap en hoe belangrijk het is om water en bodem leidend te laten zijn bij het maken van plannen voor woningbouw, zeker in een beekdal.
Lievingerveld
De wijk Lievingerveld ligt in het beekdal van de Beilerstroom bij Beilen. Met een plan uit 2012 creëerden bewoners er vanaf eind 2019 hun eigen woon- en leefomgeving. Lievingerveld is 22,5 hectare groot, waarvan 18,5 hectare bebouwd gebied. Het bestemmingsplan biedt ruimte voor maximaal 150 woningen. De gemeente Midden-Drenthe verkocht de weilanden aan de toekomstige bewoners, die het gebied zelf bouwrijp moesten laten maken.
Bouwen in een beekdal
Tijdens de excursie wees dijkgraaf Schoonman de burgemeesters erop dat het bouwen in een beekdal niet zonder risico's is. Zo kan er in de lage delen van de wijk wateroverlast optreden, wanneer het hard regent en het water in de Beilerstroom stijgt. Dat was in 2021 al eens het geval. Dit kan vaker gebeuren. Dat is ook de reden dat door het waterschap voorwaarden zijn gesteld voor woningbouw in het beekdal.
De waterberging in het laaggelegen gebied moet minimaal gelijk blijven. Kavels mogen in dit gebied niet worden opgehoogd en bouwwerken in het laaggelegen plandeel moeten op palen worden gebouwd. Ook moet de water afvoerende capaciteit van bestaande sloten in stand worden gehouden. Bij demping van sloten moet er een alternatief komen voor de afwatering. En de neerslag die op een huiskavel valt moet hier ook worden opgevangen. Het blijft voor alle betrokken organisaties een zoektocht hoe om te gaan met het bouwen op vergelijkbare locaties.
Gevraagd naar zijn indruk van het bezoek aan de wijk, antwoordt de dijkgraaf; ‘Lievingerveld is een mooi voorbeeld hoe het lukt om op een uitdagende plek te bouwen. Dit vraagt veel van ons allen. Van de bewoners om te beseffen dat de nadelen ook op de langere termijn zich blijven manifesteren. De tuin blijft waterberging. De gemeente en het waterschap moeten blijven borgen dat er geen afwenteling plaats vindt. Dit betekent dat het gebied haar waterbergings-capaciteit behoudt bij alle initiatieven in de toekomst. En last but nog least: De woningmarkt moet de uitdaging van het gebied meenemen in het verhaal over verkoop en aankoop. Onder de druk van de verhitte huizenmarkt moeten kopers de voor en de nadelen van een waterberging kennen’.
Klimaatverandering en extreme situaties
De effecten van klimaatverandering worden steeds duidelijker. Waterschappen, wijzen er ook in Drenthe steeds nadrukkelijker op dat water daarom een belangrijke rol verdient bij Ruimtelijke planning om gevolgen van klimaatverandering te beperken. Er is een toename van extreme situaties die overstromingen, wateroverlast en droogte kunnen veroorzaken. ‘Naast het adviseren bij Ruimtelijke planning is het waterschap een belangrijke partner bij het beheersen van crises. Hier ligt een duidelijke samenwerking met de veiligheidsregio en vanzelfsprekend ook met de Drentse gemeenten’, aldus de dijkgraaf.