In veengrond beweegt de bodem
Bodem beweegt, krimpt en zwelt net als een spons. De term bodembeweging geeft dan ook veel beter aan wat er speelt in gebieden met veengronden dan het woord ‘bodemdaling’. Francis de Graaf is specialist hydrologie en legt uit waarom we nog meer informatie nodig hebben om tot goede maatregelen te komen in gebieden met veengrond.
In beweging
Francis: “In het werkgebied van WDODelta hebben we te maken met zand-, klei- en veengronden. De veengronden zijn vruchtbaar en daarmee heel geschikt voor de landbouw, maar het broeikasgas kooldioxide komt vrij als de grond te droog is en oxideert (als er dus lucht bij kan). Door het oxidatieproces en nog een tweetal andere processen zakt de bodem heel langzaam. Doordat we meten in het veengebied ten westen van Rouveen weten we inmiddels ook dat de bodem niet alleen maar zakt, maar beweegt.”
Maatregelen voor landbouw en natuur
Volgens Francis is het niet zo simpel dat je om te voorkomen dat extra kooldioxide de lucht in gaat het waterpeil tot aan maaiveld op kunt zetten. Dan komt er namelijk methaan vrij. Het lijkt voor het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen het meest gunstig om een grondwaterpeil van 20 centimeter onder het maaiveld aan te houden. Maar als we daarop sturen, is het te nat voor de landbouw.
Pilot onderwaterdrainage
“Omdat er nu nog zoveel onduidelijk is, staan nieuwe peilbesluiten on hold. In 2018 zijn we gestart met een pilot onderwaterdrainage met 11 boeren in Rouveen. We proberen met drains in droge perioden water vanuit de sloot het perceel in te brengen en onder natte omstandigheden het perceel droger te krijgen. Het onderzoek leert ons veel maar het lijkt nog niet een methode die leidt tot gewenste resultaten. Daarom blijven we dit gebied monitoren om zo meer kennis op te doen”, vertelt Francis. “In het westen zijn ze verder. Daar is het probleem groter en dus ook urgenter. Er zijn al veengronden waar geëxperimenteerd wordt met extensievere vormen van landbouw en natte teelten, zoals lisdodde, cranberry, en veenmossen.”