Grootschalig Faunaonderzoek in Zwolle onthult kansen voor natuurbehoud en beheer
Gemeente Zwolle en Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) hebben een uitgebreid faunaonderzoek uitgevoerd op diverse terreinen in en rondom Zwolle, als vervolg op eerdere onderzoeken in 2017 - 2018 en 2012 - 2013. Het onderzoek is uitgevoerd door Ecogroen BV met de hulp van ruim 50 vrijwilligers. Het onderzoek heeft als doel gehad om een compleet beeld te krijgen van de fauna in het onderzoeksgebied en om het belang van verschillende terreinen voor deze fauna aan te tonen.
Het onderzoek richtte zich op het voorkomen van kritische faunasoorten in het onderzoeksgebied zoals: zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën, vissen, dagvlinders, libellen, sprinkhanen en krekels. De verzamelde gegevens zullen worden gebruikt om het beheer van deze terreinen aan te passen ten gunste van de aanwezige soorten en om de effecten van genomen inrichtingsmaatregelen te beoordelen.
Om te bepalen hoe het met de bovengenoemde soorten de afgelopen vijf jaar is vergaan, is op een rij gezet hoeveel soorten nieuw zijn verschenen, verdwenen, toegenomen, afgenomen en/of stabiel gebleven (zie onderstaande tabel).
| Soortgroep | Aantal kritische soorten 2022-2023 | Nieuw verschenen | Verdwenen | Toegenomen | Afgenomen | Stabiel gebleven |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Zoogdieren | 17 | 0 | 1 | 2 | 1 | 11 |
| Broedvogels | 67 | 2 | 4 | 21 | 12 | 28 |
| Amfibieën | 2 | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 |
| Reptielen | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Vissen | 12 | 0 | 1 | 2 | 6 | 4 |
| Dagvlinders | 15 | 1 | 0 | 8 | 3 | 5 |
| Libellen | 16 | 1 | 0 | 7 | 3 | 5 |
| Sprinkhanen | 2 | 0 | 0 | 1 | 0 | 2 |
| Totaal | 133 | 5 | 6 | 42 | 25 | 55 |
Bedreigingen en kansen
Het resultaat van de analyse laat zien dat er bedreigingen zijn voor het voortbestaan van verschillende soorten, maar ook dat er aanzienlijke kansen liggen om met passend beheer en inrichting de fauna te bevorderen. Maatregelen zoals het aanleggen van natuurvriendelijke oevers en het verminderen van maaiactiviteiten dragen al bij aan het behoud van biodiversiteit, maar er zijn ook mogelijkheden om deze maatregelen op grotere schaal toe te passen.
Belang van het faunaonderzoek
Monique Schuttenbeld, wethouder groen verklaart: "Het onderzoek levert een welkome bijdrage aan de kennis over en het behoud van de biodiversiteit in Zwolle en omgeving. Het helpt geweldig om duidelijk te maken hoe belangrijk het is om zorgvuldig om te gaan met de natuurwaarden van de verschillende terreinen en de biodiversiteit in zijn algemeenheid. Ik weet zeker dat wij ook nu weer ons voordeel zullen doen met de waardevolle gegevens en aanbevelingen die het onderzoek heeft opgeleverd, zoals eerder over de sleedoornpage."
Silvio Lindhout, adviseur ecologie van Ecogroen BV benadrukt het belang van dit terugkerend onderzoek: “Wat ik persoonlijk het belangrijkst vind is dat we inzichtelijk houden welke kwetsbare of kritische soorten de gemeente Zwolle rijk is. Omdat dit nu de 3e editie is kunnen we ook kijken naar de toe- of afname van soorten. Want zo lang je niet weet wat er leeft, kan je het ook lastig beschermen middels gerichte beheer- of inrichtingsmaatregelen. In het onderzoeksrapport worden dan ook adviezen gegeven om deze soorten een handje te helpen. Het gaat dan bijvoorbeeld om gefaseerd maaien, het aanplanten van specifieke boomsoorten of het aanleggen van natuurvriendelijke oevers. Het mooie is ook dat een groot aantal enthousiaste vrijwilligers wordt betrokken in zowel het onderzoek als het geven van beheeradviezen.”
Nicole Koks, dagelijks bestuurslid van Waterschap Drents Overijsselse Delta voegt toe: “Als waterschap is ons gevraagd door de gemeente Zwolle een bijdrage te leveren, aan de monitoring van biodiversiteit. Deze monitoring vindt plaats door vrijwilligers, dat ontzettend waardevol is. Met de gemeente Zwolle is er ‘waternatuur’ ontwikkeld in diverse wijken en langs wateren. Voor ons is het belangrijk dat we het waterbeheer goed kunnen uitvoeren, maar mocht dat passend zijn soms ook de natuur zijn gang laten gaan. Samen met de gemeente Zwolle streven we naar een optimale groenblauwe dooradering van Zwolle. Dat laat dit onderzoek zien. Er komen steeds meer soorten bij en de aantallen stijgen. Denk hierbij aan de otter, de roerdomp en de zingende grote karekiet.”